Wat is kattentrimmen eigenlijk – en wanneer doe je het goed?
Het begon allemaal met je eigen kat. Je probeert haar zo goed mogelijk te helpen met de vacht, je controleert regelmatig, en je weet hoe snel het misgaat als je het even laat versloffen. En toch… ergens lukt het niet zoals je zou willen. De klitten worden erger, je kat raakt geïrriteerd en je twijfelt of je het wel goed doet. Totdat je bij een professionele kattentrimmer terecht komt. Zij doet iets wat jij nog niet kunt. En je denkt: ‘wow, dat wil ik ook kunnen.’ Niet alleen voor je eigen kat, maar ook voor andere katten die ondanks de goede zorgen van hun baasjes toch met klitten rondlopen.
Maar ja, waar moet je beginnen? Je wil het leren op een goede manier, maar wat is dat dan precies, goed trimmen? Wanneer ben je echt katvriendelijk bezig? En hoe zorg je dat je dat je niet alleen de problemen op de korte manier oplost maar daardoor de klitten op lange termijn erger maakt, ondanks je beste bedoelingen? Want borstelen is één ding — trimmen is iets heel anders. Misschien heb je de term “vachtvriendelijk trimmen” wel eens voorbij horen komen. Maar wat is dat nou precies? En waarom zou je dat willen?
In dit blog leg ik je uit wat kattentrimmen eigenlijk is, wat het verschil is tussen katvriendelijk en vachtvriendelijk werken, en waarom die twee soms niet zo goed samengaan.
Wat is katvriendelijk kattentrimmen precies?
Ik had laatst een discussie op LinkedIn die me is bijgebleven. Een tekstschrijver reageerde op een banner van een kattentrimsalon in een winkelcentrum, waar groot op stond dat ze “katvriendelijk” werkten. Haar reactie was: “Iedereen die katten trimt, is toch per definitie katvriendelijk?” Een logische gedachte die veel mensen hebben. Maar helaas is dat niet zo vanzelfsprekend.
Natuurlijk trim je katten omdat je ze leuk vindt. Maar als ik hoor van kattentrimmers die zichzelf katvriendelijk noemen, en ondertussen katten vastzetten aan een bandje… dan gaan bij mij alle alarmbellen af. Bij honden is dat misschien gebruikelijk, maar bij katten is het niet alleen gevaarlijk – het is gedragstechnisch totaal onverantwoord. Een kat die wordt vastgezet, raakt direct de controle kwijt. En controleverlies is voor een kat een no go. Ze zullen alles doen om los te komen. Echt alles. En dat maakt het risico op paniek en verwondingen groot voor de kat, de trimmer én het baasje.
En dan hebben we het nog niet over de voorbeelden die ik helaas nog steeds in de praktijk hoor of zie. Katten die met 2 man vastgehouden worden tijdens het trimmen, honden die los in de trimsalon rondlopen, katten met muilkorfjes om… Allemaal situaties die misschien logisch lijken vanuit hondentrimmen, maar die voor katten juist enorm stressvol of zelfs gevaarlijk zijn.
Nieuwsgierig naar welke als je het mij vraagt katonvriendelijke tools er nog steeds voorbij komen in de kattentrimsalon? Eerder nam ik een video op met Desiree de Rue van PerfecteKat.nl waar we ze besproken. Deze video vind je terug in het blog: “Deze dwangmiddelen worden nog steeds gebruikt bij katten… maar het kan écht anders”
Katvriendelijk kattentrimmen betekent dat je werkt op de voorwaarden van de kat:
– Zonder dwangmiddelen
– Zo kort mogelijk
– Rekening houden met het karakter en de emoties van de kat
En dat klinkt makkelijker dan het is. Want zoals ik in een ander blog al schreef: “De meeste katten die naar een trimsalon komen, willen dat helemaal niet.” Ik schreef daar eerder over in: ‘Een goede kattentrimmer kan NIET elke kat trimmen’.
Het klinkt dus mooi, katvriendelijk werken, maar in de praktijk betekent het: goed aanvoelen wat kan, keuzes durven maken en de kat zo pijnvrij en stressvrij mogelijk helpen, zoveel mogelijk rekening houdend met de grenzen van de kat.
Van vechten naar samenwerken: mijn weg naar katvriendelijk kattentrimmen
Toen ik vijftien jaar geleden begon met kattentrimmen, wist ik niet beter. Kat op tafel, stevig vasthouden bij het hekvel, en “gewoon” kammen om er zoveel mogelijk haar uit te halen. Ik had geleerd dat je moest winnen van een kat. Maar het enige wat er gebeurde: we vochten. Elke trimbeurt was strijd. Letterlijk.
Ik weet nog dat een klant me ooit hielp met haar tuinhandschoenen aan. Ik heb daar zelfs een foto van, waar ik me nu voor schaam. Achteraf gezien was dat natuurlijk totaal onveilig én allesbehalve katvriendelijk. Maar ik dacht: ik help deze katten toch? Tot mijn zus op een dag zei: “Wendy, je moet stoppen of het moet anders.” Mijn handen zaten onder de krassen. En ik wist: ze heeft gelijk, maar hoe dan?
Ik ben me toen gaan verdiepen in kattengedrag. Volgde onder andere een cursus bij Tinley (die ik afsloot met een 10), en daar viel het kwartje: je kunt niet winnen van een kat. Je kunt een kat alleen trimmen wanneer je samenwerkt. Katten houden van controle. Zodra jij die controle van ze afpakt, bijvoorbeeld door ze vast te grijpen in hun nekvel, maak je het voor jezelf alleen maar moeilijker. Dat moment, dat ik stopte met die nekgreep en ging sturen in plaats van vasthouden, veranderde alles.
Maar ik veranderde niet alleen mijn manier van omgaan met de kat. Ook mijn trimtechniek ging op de schop. Waar ik eerst dacht dat ik goed bezig was door zoveel mogelijk haar uit de vacht te halen, begon ik langzaam te beseffen dat dat niet klopte. Ik ontdekte een andere manier van werken: vachtsparend, snel, zonder scherpe kammen en borstels. En ik merkte meteen verschil, de katten werkten beter mee er was veel minder stress en veel meer rust op de trimtafel. En een mooie bijkomstigheid uiteindelijk ook minder trimbeurten per jaar per kat.
Vachtvriendelijk kattentrimmen: waarom minder doen juist beter werkt
Toen ik mijn aanpak veranderde, kwam ik tot een pijnlijk besef: ik had jarenlang katten letterlijk kaal gekamd. Niet omdat ik dat perse wílde, maar omdat ik had geleerd dat het goed was. Hoe meer haar eruit, hoe beter, was destijds het motto. Want: “wat eruit is, ligt niet meer in huis.” Dus ik werkte met ontwoltools als de Coatking en de FURminator. Kamde net zo lang tot er geen haartje meer uit de vacht kwam. En ja, de vacht was dan mooi dun en kon daardoor niet meer in de klit, maar wat je niet zag: ik had de beschermlaag van de vacht kapotgemaakt.
Pas na mijn bijscholing begreep ik wat ik eigenlijk had gedaan. Ik had haren verwijderd die er nog niet aan toe waren om los te laten. Daarmee verstoorde ik de haargroeicyclus, beschadigde de huid, waardoor de vacht doffer, poreuzer en juist gevoeliger voor klitten werd. En dat zag ik terug. Katten kwamen sneller terug. Sterker nog: de baasjes waren vaak blij als de vervolgtrimbeurt twaalf weken later weer in de agenda stond, want het was dan echt weer hard nodig.
Daarbij vonden de katten deze trimbeurten ook nog eens verschrikkelijk. Door het werken met de scherpe ontwoltools maar ook omdat deze trimbeurten lang duurden, heel lang. Het bewijs ligt nog steeds in mijn trimsalon (als museumstuk welteverstaan): mijn oude Coatking. Het handvat staat vol met diepe tandafdrukken van katten die hun frustratie letterlijk uitten op mijn gereedschap. En terecht. Ik bedoelde het goed, maar werkte niet vachtvriendelijk en daardoor ook niet écht katvriendelijk.
En nu werk ik juist wél kat- én vachtvriendelijk. Ik verwijder alleen de klitten, kam een keer om te checken en laat de rest van de vacht met rust. En dat zie ik terug: veel van mijn klanten zie ik nu nog maar één, hooguit twee keer per jaar. De vacht blijft langer mooi en klitvrij, en de kat ervaart minder stress. Minder doen, met méér resultaat dus.
De combikam: handig bij het kattentrimmen, maar niet zonder risico’s
In overgang naar het vachtvriendelijk trimmen heb ik mijn serie ontwoltools ingeruild voor 1 combikam. Veel kattentrimmers zijn inmiddels overgestapt op de combikam. Een goede ontwikkeling, want hij heeft geen scherpe ‘mesjes’ en zelfs de punten zijn zo mooi afgerond dat je er dat dunne kattenvelletje niet mee beschadigd. Maar er bestaat een hardnekkige mythe: “Met een combikam kun je niks fout doen.” Nou… toch wel.
Kattenhaar is ontworpen om los te laten, denk maar eens aan katten die samen vechten. De plukken haar vliegen in het rond. Maar dat betekent niet dat je het eruit móét kammen, zoals je bij ontwollen doet. Als je te lang doorgaat met kammen, zelfs met een combikam, dan ontwol je alsnog. En dat heeft precies hetzelfde effect als bij de Coatking: je trekt haren los die nog niet zelf zijn uitgevallen in de ruiperiode.
Waarvoor die combikam ook een super tool is is voor controle van de vacht. Om te checken of je nog klitjes gemist hebt en of de vacht helemaal los is. Niet om eindeloos mee door te kammen. Waarvoor hij niet geschikt is is om pijnvrij te ontklitten. Toch zie ik veel kattentrimmers de kam gebruiken als ze een klit willen ‘verwijderen’ bij hele kleine klitjes kunt je nog wat bereiken en dan vooral met die bovenste punten van de combikam. Maar bij grotere klitten trek je simpelweg teveel haren uit, waardoor je uiteindelijk huid en vacht weer beschadigd. Scheren is hiervoor altijd de meest vachtvriendelijke oplossing.
Mijn advies: gebruik de combikam met beleid. Houd de ruicyclus in ere, die is er niet voor niets.
Scheren of ontklitten: wat is écht katvriendelijk én vachtvriendelijk trimmen?
Een van de grootste misverstanden in het kattentrimmen is dat scheren zielig zou zijn. Maar als je het mij vraagt, is het vaak juist de beste oplossing die er is.
Veel mensen denken dat kammen altijd beter is. Maar klitten doen pijn en ontklitten nog veel meer. Met elke haal van de kam trek je aan een klit die weer trekt aan de huid. Het is niet alleen vervelend, het is écht pijnlijk. En dan heb ik het nog niet over het gefriemel bij dat slappe tere huidje aan de oksels, liezen en buik. Trimmers en baasjes blijven soms eindeloos doorkammen om de klitten eruit te kammen, terwijl de kat steeds onrustiger wordt. Alles om dat ene stukje haar maar te redden.
Als ik dan de keuze heb tussen een lange, pijnlijke ontklitsessie of een korte scheerbeurt waarbij de kat geen pijn ervaart, dan weet ik het wel. Scheren is snel, pijnvrij en vaak veel rustiger voor de kat.
En nee: dat betekent niet dat je ze helemaal kaal hoeft te maken. Juist niet, je scheert alleen de klitten weg en de rest van de vacht laat je met rust, daar is immers niks mis mee.
En het mooi is, wanneer je de vacht scheert blijft er een dun laagje haar staan. Het haar blijft gewoon in het haarzakje zitten en groeit daardoor gezond en snel terug zodat de vacht snel zijn natuurlijke bescherming weer helemaal terug heeft.
Dat is een belangrijk verschil met ontklitten. Want als je haren uit de vacht trekt, zijn ze weg tot in het haarzakje. Daar zit dan even niets meer. De huid is kwetsbaarder, en ik zeg het nog maar een keer, de nieuwe haren die terugkomen zijn poreuzer, doffer en sneller klittend. Ontklitten lijkt dan misschien een mildere optie, maar veroorzaakt op de lange termijn juist méér vachtproblemen.
Hoe dat eruitziet die kaalgetrokken haarzakjes zie je duidelijk op de foto bovenaan dit blog. De kat op deze foto had grote viltplakkaten op zijn billen. Die er zelf voor gezorgd hebben dat de haarzakjes leeggetrokken zijn. En kale blote huid, zoals blote babybilletjes, blijft over. Een heel verschil tegenover het haar meer daarboven. Dat heb ik geschoren en daar zie je nog een mooi wit laagje haar staan.
Kat- én vachtvriendelijk kattentrimmen: kan dat eigenlijk wel tegelijk?
Hoe mooi het ook klinkt: 100% katvriendelijk én 100% vachtvriendelijk werken… dat lukt niet altijd. Zeker niet bij katten die naar de trimsalon komen. Want laten we eerlijk zijn: als die katten het fijn zouden vinden om gekamd te worden, dan waren ze hier niet beland. Dan had de eigenaar het zelf wel kunnen bijhouden.
In de praktijk werken we dus vaak met katten die níet getrimd willen worden. Die gestrest zijn, angstig, of pijn ervaren. En dan moet je keuzes maken. Zo katvriendelijk mogelijk, zonder dwangmiddelen, maar wel met een beetje sturing we kunnen niet anders. En tegelijk zó vachtvriendelijk mogelijk, zonder onnodige schade, maar juist wel met een scheerapparaat, de minst pijnlijke optie.
Kattentrainer Judith zei ooit iets dat me is bijgebleven: “Dwang is het wegnemen van een keuze.” En precies dat is wat we in de kattentrimsalon proberen te voorkomen. We werken binnen de grenzen van de kat, maar weten ook: niet elke kat wil. En dan is het aan ons om zo vriendelijk mogelijk te handelen in gedrag én in techniek.
Verschillende aanpakken, één doel: stressvrij en vachtvriendelijk kattentrimmen
Een mooi voorbeeld vind ik de samenwerking met mijn gastdocent Hennie Schuit. Zij geeft les bij mijn kattentrimopleiding, is kattentrimmer en heeft ook een achtergrond als kattengedragstherapeut. Waar ik, met mijn achtergrond als hondentrimmer, eerder neig naar vachtvriendelijk werken (want: het oog wil ook wat), kiest Hennie, met haar achtergrond, juist sneller voor scheren.
Zijn we dan elkaars tegenpolen? Nee hoor. Toen zij tijdens mijn burn-out mijn kattentrimsalon overnam, merkte ze al snel: “Jouw klanten zijn hele andere katten dan de mijne.” Mijn klanten zijn vaak rustige huiskatten met weinig klitten. Haar klanten zijn boze erfkatten met korte lontjes. Dus past onze aanpak zich aan. En allebei zijn we kat- én vachtvriendelijk. Alleen leggen we de accenten net anders.
Juist dát maakt dit vak zo interessant. Er is niet één vaste manier van werken. Hoe meer je leert, oefent en ontdekt, hoe beter je kunt afstemmen. Op de kat, op de situatie en op wat bij jóu past als trimmer.
Twijfel je of er in jouw regio nog plek is voor een nieuwe trimmer met een eigen aanpak? In mijn blog “Er zijn al zoveel kattentrimmers… is er dan nog wel plek voor mij?” leg ik uit waarom het antwoord vaak verrassender is dan je denkt.
Over dit onderwerp schreef ik een artikel voor het vakblad ABHB Trimmagazine.
Een kortere versie van dit blog, speciaal gericht op collega-trimmers, waarin ik de belangrijkste inzichten over katvriendelijk en vachtvriendelijk werken samenvat.
👉 Download hier het artikel als PDF
Misschien vraag je je af: wat is het Trimmagazine eigenlijk?
Het Trimmagazine is het vakblad van de ABHB, de belangenvereniging voor trimmend Nederland.
Oorspronkelijk stond de H voor ‘honden’, maar inmiddels staat het voor ‘huisdieren’ – omdat naast honden ook katten en konijnen steeds vaker getrimd worden.
Toch blijven katten in de trimwereld nog een beetje het ondergeschoven kindje. Honden trimmen is nu eenmaal veel bekender.
Maar gelukkig heeft de ABHB de kattentrimmers omarmd. En precies daarom draag ik al jarenlang met liefde mijn steentje bij door regelmatig artikelen te schrijven voor het Trimmagazine.
Ontdek jouw eigen stijl: vijf visies op kat- en vachtvriendelijk kattentrimmen
Omdat iedereen op een andere manier werkt en moet doen wat goed voelt, maar het niet altijd duidelijk is wat de mogelijkheden zijn organiseer ik op zaterdag 28 juni 2025 een unieke online summit over kattentrimmen. Ter gelegenheid van mijn 15-jarig jubileum breng ik vijf kattenexperts uit Nederland en België samen elk met hun eigen visie op het vak. Van gedrag tot voeding maar alles gericht op de vachtverzorging van de kat.
Aan het eind van de dag komen alle sprekers samen in een panel, waarin we in gesprek gaan over de verschillen én overeenkomsten. En jij kunt live je vragen stellen.
Want als dit blog iets duidelijk maakt, is het dit: Er is niet één manier om het goed te doen.
Maar er zijn wél manieren om jezelf én de kat beter te begrijpen.
Ben je nieuwsgierig geworden?
Eind juni vierde ik mijn 15-jarig jubileum met een online summit ‘Kat & Vacht’ waarin ik dit onderwerp uitgebreid besproken heb. ‘Eindelijk snap ik het verschil tussen kat,- en vachtvriendelijk trimmen, bedankt!’ hoorde ik keer op keer na mijn lezing. En daar was het nou net om te doen.
Wil jij dit ook leren? Het kan nog steeds want er is een replay versie van de summit.
